آیا افراد سادیسمی فقط دیگران را به قتل می رسانند؟

شاید با شنیدن واژه سادیسم، بدترین و خشونت آمیز ترین صحنه ها را در نظرتان مجسم کنید، قتل های فجیع، خونریزی و...این تصورات نمی تواند غیر واقعی باشد، اما باید توجه داشت همه ابعاد اختلال سادیسم را هم در بر نمی گیرد.

اختلال سادیسم جنسی چیست؟

اختلال سادیسم جنسی به شخصی اطلاق می شود که به صورت مکرر و شدید از رنج فیزیکی و روانی به شخص دیگر تحریک می شود، این حالت می تواند در مورد آزار شدید نسبت به حیوانات هم صدق کند. چنین فردی برخلاف رضایت شخص مقابل وارد عمل می شود و یا در خیال پردازی هایش همیشه از تمایلات سادیسمی و آزاردهنده بهره می برد. سادیسم می تواند هم در مردان و  هم در زنان مشاهده شود، هرچند تحقیقات علمی نشان داده است میزان تمایلات سادیسمی در مردان بیشتر از زنان است.

تمایلات سادیستی چگونه است؟

اگر بخواهیم به گذشته روانشناسی نگاهی بیندازیم، فروید تمایلات سادیستی را منحصرا به امور جنسی محدود می کند، اما با دیدی کلی تر می توان دریافت که چنین تمایلاتی در کلیه روابط انسان هایی که دارای مشکلات رفتاری هستند نیز وجود دارد. از نظر فروید تمایلات تهاجمی، پرخاشگری و میل به کسب قدرت، همه انواع تغییر یافته سادیست های جنسی و غریزی محسوب می شوند؛ بله درست است که در برخی مواقع کسب قدرت ناشی از تمایلات سادیسمی است، اما نه همیشه. به طور مثال فرد عادی که زندگی را همواره صحنه مبارزه در نظر می گیرد، کسب قدرت را وسیله ای ضروری و مناسب برای رسیدن به اهدافش می داند، این شخص جدای از فردی ست که با تمایلات سادیسمی از نگاه فرویدی دست به عملی می زند.

در اینجا می توان گفت هر شخص قدرت طلبی اختلال سادیسم ندارد، و هر فرد مبارزی، شخصیت سادیسمی محسوب نمی شود؛ پس در تحلیل خود نسبت به عکس العمل ها و برچسب زدن به افراد دقت بیشتری داشته باشید. فردی را تصور کنید که اذیت و آزارش براساس دلایل سادیستی نیست، مثلا شخص ممکن است به خاطر حفظ منافع خودش با کسی در حال کشمکش باشد و دائما در صدد برنده شدن، شکست فرد مقابل و آزار او باشد و یا به خاطر کینه توزی شخصی عکس العمل طبیعی او چنین رفتارهایی است؛ می تواند نسبت به کسی احساس ترس و رنجش داشته باشد و در نتیجه عکس العمل خشن و بی تناسبی از خود نشان دهد، اما این فرد در همه موارد عکس العمل خود را متناسب با شرایط تعبیر می کند. اما این نوع آزار و اذیت با تمایلات سادیسمی متفاوت است، زیرا هیچ کدام از آزار و اذیت ها ذاتا دلایل سادیستی ندارد، چرا که در ابتدا و مستقیما هدفشان آزار دیگران نیست بلکه ماحصل طرز فکر و تیپ شخصیتی آنهاست.

افراد بر اساس تیپ شخصیتی و ناکارآمدی های رفتاری می توانند رگه هایی از خصایص سادیسمی را به گونه های مختلف نشان دهند؛ شخصیت وابسته با روابط عاشقانه بیمارگونه و غیر واقعی طرف خود را آزار می دهد و یا با تمارض دیگران را زیر سلطه خود می گیرد، همیشه وانمود می کند دیگران مسبب ناراحتی و بدبختی او هستند. در شخصیت وابسته سادیسم می تواند از روی ترس اغلب سرکوب شود. اما در شخصیت برتری طلب به شیوه واضح و با صراحت و خشونت می تواند بازگو شود و توجیه برای خود دارند که افراد صریحی هستند،. برتری طلب ها ویژگی روحیشان اذیت دیگران است اما از آزار دیگران لذت نمی برند و فکر می کنند چون حق با آنهاست باید اینگونه رفتار کنند، شخصیت دوری گزین اما به شیوه نامحسوس تری تمایلات سادیسمی خود را نشان می دهد ممکن است این حس را در شریک خود ایجاد کند که وقتی او تمایل به روابط جنسی و یا پایداری روابط و هم صحبتی دارد، فرد را ترک می کند و باعث رنجش او شود...

ویژگی افرادی که اختلال سادیسم دارند

فرد ذاتا از آزار رساندن به دیگران لذت می برد و نیتش مستقیما اذیت دیگران است. سادیسم پدیده ای وسیع است که به گونه های مختلف خود را نشان می دهد.

افراد سادیستی میل به اسارت و برده بودن دیگران دارند، این میل می تواند در روابط جنسی آنها به صورتی که شریک جنسی خودشان را از لذت و بهره بردن جنسی و جسمی محروم می کنند نمود پیدا کند. این تمایلات می تواند در بازی کردن با احساسات و عواطف دیگران هم باشد که در روابط احساسی مردان و زنان دیده شود.

افراد سادیسمی میل به استثمار دیگران دارند. این استثمار نه به خاطر سودجویی بلکه به خاطر کسب لذت است. یعنی از اینکه احساس می کنند می توانند سر کسی کلاه بگذارد لذت می برند و برعکس زمانی که احساس کنند شخصی با آنها این کار را انجام می دهد به شدت ناراحت می شوند و عکس العمل نشان می دهند. این افراد از اینکه حس کنند خود مورد استثمار قرار گرفته اند به شدت می ترسند.

افرادی که از روابط نامشروع لذت می برند و در زندگی خصوصی خود افراد به شدت سختگیری هستند و با کمترین احتمال خیانت از جانب شریک خود عکس العمل تندی نشان می دهند.

 فرد سادیسمی دایما به صورت مستقیم یا غیرمستقم از شریک خود توقع های مختلف دارد. اگر طرف مقابل این خواسته ها را برآورده نکند، او را تخریب و تحقیر می کند. شخص می تواند انتظارات غیر طبیعی و ناسالم جنسی داشته باشد و یا انتظاراتی که خارج از توانایی فرد است، مثل فداکاری، توجه زیاد، رعایت مسائل بیش از حد و... .

تفاوت فرد خسیس و فرد سادسیمی

یکی دیگر از ویژگی های فرد سادیسمی دریغ کردن است؛ شاید این واژه را با خساست یکی بدانید، اما فرد سادیسمی می تواند اصلا خسیس نباشد!؛ تجسم کنید والدی را که برای فرزندش لوازم مورد نیازی را خریداری می کند اما بعد آنقدر به آن غر می زند که تو لیاقت نداری، تو نمیفهمی من چقدر دارم به تو  خوبی می کنم، بچه های مردم را  ببین هیچی ندارن و... نتیجتا تمام لذت آن داشته ها از ذهن فرد پاک می شود و فرد سادیسمی به مقصود خود می رسد. همچنین در مسائل جنسی شخص سادیسمی به محض مشاهده لذت جنسی شریک خود، از ادامه ارتباط دست می کشد و یا می تواند به صورت ناخودآگاه دچار ناتوانی و بی میلی جنسی شود. شخص سادیسمی فقط میل به تحقیر دارد و سعی می کند نداشته های افراد را ببیند تا ویژگی های مثبت آنها را؛ او روی نقاط ضعف طرف مقابل دقت می کند و به انتقاد و تحقیر می پردازد؛ این موضوع می تواند همیشه هم در قالب لفظ و عمل خشونت آمیز نباشد، مثلا  به شیوه اصلاح طرف مقابل و یا خیراندیشی آن را جلوه دهد. فرد سادیسمی احساس همدردی به شدت پایینی دارد، او خودشیفته است و میل شدید به کنترل کردن و سلطه گری دارد.

جلوه های رفتاری فرد سادیسمی بسیار پیچیده است و آن را می تواند با رفتارها و کارهای مختلف که یکی از آنها مربوط به مسائل جنسی است نشان دهد. او می تواند بسیار حسود باشد و از مکانیزم دفاعی استفاده می کند تا تصوری جدید و غیر واقعی از خود بسازد که به ظاهر ایده ال است و  برای نزدیکتر شدن به خود ساختگی به نقاط منفی و ایرادهای  افراد بیشتر دقت می کند تا احساس کند دیگران هم مانند او هستند، اما با این حال احساس نارضایتی و ناامیدی همیشه در او پایدار می ماند. این احساس تحقیر کردن برای خود فرد هم وجود دارد، چرا که او هر آنچه داشته باشد باز هم قسمت منفی و نداشته هایش را می بیند.

شاید در آخر از خود سوال کنید آیا همه افراد سادیسم دارند؟، آيا وجود هر رفتار اشتباهی در مواقع نادر دلیل بر سادیسم به معنای اختلال است؟ به هیچ عنوان؛ از قضاوت های احساسی و سریع دور باشید و بدانید همه افراد همیشه رفتار درست را نمی توانند در زندگی اعمال کنند، علت رفتارهای طرف مقابل خود را بیابید، به میزان و شدت رفتارها دقت کنید، و در صورت تکرار رفتارهای آزار دهنده از یک متخصص روانشناسی مشاوره بگیرید و به دنبال راه حل باشید تا اگر با شخصی با اختلال جنسی سادیسمی و یا شخصیت سادیسمی در ارتباط هستید چه عملی برای شما بهتر است.

دکتر آویسا خبیری پویا                          

"دکتری روانشناسی تخصصی- سکس تراپیست- زوج درمانگر"

افرادی که از روابط نامشروع لذت می برند و در زندگی خصوصی خود افراد به شدت سختگیری هستند و با کمترین احتمال خیانت از جانب شریک خود عکس العمل تندی نشان می دهند.